ناسازواری شگرد شیوایی سخن در نهج البلاغه

ناسازواري به عنوان يكي از ابزارهاي برجسته سازي زبان به شمار مي آید كه گوينده در آن با جمع كردن گونه¬هاي ناهمگون علاوه بر آنكه ابهام هنري مي¬آفريند، مخاطب را به انديشه وا مي¬دارد. امام علی (علیه السلام) در انديشه¬ي سياسي_اجتماعي خود با سلسله¬اي از تقابل¬هاي دوگانه روبروست که از تناقض بنيادين جهان هستي و بويژه دنياي سياسي و اجتماعي زمان نشأت مي¬گيرد؛ از همين روي حضرت پاره¬اي در سخنان خود جهاني متناقض را بارويکردهاي دوگانه معرّفي مي¬کند که در پردازش اين تقابل وکشمکش¬ها، گاه به دنبال کنار زدن پرده¬ي ابهام از چهره¬ي واقعي جامعه است و زمانی مي¬کوشد تا از طريق بيداري وجدان¬هاي خفته و به طور خاص غفلت مسلمانان هم عصرش و انگيزش خيزش در نهاد آنان، بر قطب ناعادلانه¬ي اين تقابل¬ها فائق آيد.