اساس و بنیان هستی، حقیقت توحید است که وجه افعالی آن ولایت به عنوان امری دوجانبه است؛ به این صورت که از سمت خدا با انتشار و فیضان مولویت و از سوی انسان با گردن نهادن به سرپرستی ولی حقیقی جلوه گر می شود. این پژوهش ناظر به بعد دوم آن یعنی ولایتپذیری نسبتبه مولی است که آن را با روش تحلیل مضمون از داده های قرآن و صحیفه سجادیه به انجام رسانده و با نظریه «خودآیینی» کانت مقایسه و تطبیق نموده است. کانت با اعتقاد به کمال عقل انسان، او را دارای توانایی قانونگذاری و استقلال اراده از وابستگی به هر نظام علت و معلولی معرفی میکند در حالیکه از نگاه قرآن، انسان همواره تحت ولایت قرار دارد و به عبارتی «ولایت آیین» است؛ لذا هر جهتی غیر از طریق ولایت الهی متضاد با آن و مصداق سبل طاغوت است.